واجبات مجموعی

در برخی موارد، حکم به مجموع «بما هو مجموع» تعلق می‌گیرد، به‌گونه‌ای که اگر یک مورد آن مخالفت شود، اصلاً به آن دستور عمل نشده. به این‌گونه دستورات دینی، «عام مجموعی» گفته می‌شود.

نمونه اول: واجب است اعتقاد به همه امامان معصوم(علیهم السلام) و جایز نیست توقف در یکی از آن بزرگواران. به قول صاحب جواهر انکار یکی از ایشان در حکم انکار جمیع آنان است.

نمونه دوم: در روزه باید از طلوع فجر تا مغرب شرعی از مبطلات روزه امساک نمود، به‌طوری‌که اگر یک لحظه امساک‌ ترک شود، روزه تمام آن روز باطل خواهد بود.

نمونه سوم: در نماز باید از اول تا آخر نماز از آن‌چه نماز را باطل می‌کند پرهیز نمود. پس اگر برای یک‌لحظه برخی از مبطلات نماز رخ دهد، تمام نماز باطل خواهد بود. تذکر این نکته لازم است که این حکم در مورد همه موارد مبطلات نماز جریان ندارد، مانند پوشش بدن.

—————————-
سؤال: آیا روزه‌های ماه رمضان، تحت عام مجموعی هستند؟

جواب: خیر، بلکه هر روز از روزهای ماه رمضان، یک واجب مستقل به‌شمار می‌روند، بدین معنی که هرکدام دارای اطاعت و عصیان مستقل می‌باشند.