آیا طوفان نوح علیهالسلام، همهی جهان را فراگرفت؟
گفتوگوی دکتر باقرپور کاشانی با جمعی از مسلمین و دگراندیشان:
🔸پرسشگر:
لطفاً در مورد منطقهای یا فراگیر بودن طوفان نوح توضیح بدهید.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
چیزی که در مورد طوفان نوح برام عجیبه اینه که خب اگر این طوفان منطقهای بوده چرا بهجای اینکه اینقدر زمان بذارن یک کشتی بزرگ بسازن، همین وقت رو صرف رفتن به یک شهر و منطقه دیگه برای فرار از طوفان نکردن؟
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
اما برخی میگویند طوفان نوح فقط یک منطقهی خاص بوده.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
استاد در روایات اسلامی که در فروع کافی هم هست، منطقهای بودنش محرزه.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ دَاوُدَ بْنِ أَبِی یَزِیدَ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اَللَّهِ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ قَالَ: اِرْتَفَعَ اَلْمَاءُ عَلَى کُلِّ جَبَلٍ وَ عَلَى کُلِّ سَهْلٍ خَمْسَهَ عَشَرَ ذِرَاعاً .
الکافی ج ۸، ص ۲۸۴
امام صادق فرمودند: در آن روز آب در همهی کوهها و دشتها ۱۵ ذراع بالا آمد.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
مشکلی در مورد فراگیر بودن طوفان نوح نداریم، ولی دوستان ناباور ایراد میگیرن.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
نوح گفت: «پروردگارا! هیچ یک از کافران را بر روی زمین باقی مگذار!
🔸پرسشگر :
قوم عاد بعد از طوفان ساکن همون منطقه شدند استاد. آیا اونها هم کشتی ساخته بودند؟
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
استاد جان طوفان نوح کل زمین رو در بر بگیره آیا انسانی غیر از کسایی که درون کشتی هستن باقی میمونن؟ خیر. قوم عاد چگونه بدون ارتباط با قوم نوح در اون منطقه ساکن میشن؟
همچنین: در روضه الکافی از قول امام صادق روایتی آمده هشت جفت از حیوانات رو باید بردارن. فروع کافی هم آمده سیل به دلیل طغیان فرات بوده و خانه نوح در کرانه غربی فرات.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
آخه استاد دقت کنین وقتی قرآن میگه لقد ارسلنا نوح الی قومه چهار بارم تکرار شده. نگفته به جان، میگه به سمت قومش ارسال شد. از جانبی دیگه در روایتی از امام صادق داریم که هرکه در روی زمین هست و زندگی میکند از نسل قوم نوح نیست، بلکه بعضی هستن که از نسل نوح نیستن.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
خب استاد اینجا میگه ۸ نوع حیوان، نه همهی حیوانات.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
بله ولی این نشون میده از همه جهان موجودات رو جمع نکرده بلکه از یک منطقه جمعشون کرده. از جهتی دیگه استاد امام صادق میگه فرات طغیان میکنه، بارش باران هم به کمک طغیان فرات موجب بالا آمدن سطح آب میشه.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
این وضع همچنان ادامه یافت) تا آن زمان که فرمان ما فرا رسید، و تنور جوشیدن گرفت؛ (به نوح) گفتیم: «از هر جفتی از حیوانات (از نر و ماده) یک زوج در آن (کشتی) حمل کن! همچنین خاندانت را (بر آن سوار کن) -مگر آنها که قبلاً وعده هلاک آنان داده شده [= همسر و یکی از فرزندانت]- و همچنین مؤمنان را!» اما جز عده کمی همراه او ایمان نیاوردند!
🔸پرسشگر:
اگر بناست بر اساس دیدن واژهی «الارض» بگوییم منظور از ارض،زمین تمام دنیاست به این مدل آیات چه دیدی باید داشت:
قَالَ إِنَّهُ یَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَهٌ لَا ذَلُولٌ تُثِیرُ #الْأَرْضَ وَلَا تَسْقِی الْحَرْثَ مُسَلَّمَهٌ لَا شِیَهَ فِیهَا ۚ قَالُوا الْآنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ ۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا کَادُوا یَفْعَلُونَ
گفت او میگوید:گاوی است که نه رام است تا #زمین را شخم زند و نه زراعت را آبیاری نماید،[از هر عیب و نقصی] سالم است و رنگی مخالف رنگ اصلی در آن نیست،گفتند:اکنون حق را برای ما آوردی،پس آن را ذبح کردند،در حالی که نزدیک بود فرمان خدا را اجرا نکنند!
قطعاً لفظ زمین در این آیه تمام کرهی خاکی را در برنمیگیرد!بلکه منظور از زمین در این آیه یک منطقه مشخص است که گاو در آن شخم میزد✔️
در داستان نوح هم ارض آمده…این آیه را کنار آیات دیگر داستان که قرار دهیم،میبینیم در همهی آیات،خداوند وقت خطاب،قوم نوح را مخاطب قراره داده،نه عالمین را…پس زمین به دید ما در این آیه، نمیتواند زمین عالم باشد.✔️
و زمین منطقه است…
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
شما بزرگوارید. البته که نظرات متفاوت است…✔️
و کلامتان برای ما قابل تأمل…هرچند هم نظر نیستیم عجالتاً…
منتها قطعاً به فرمایشات شما فکر میکنیم…قابل تأمل هستند همان گونه که عرض شد…✔️
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
قَالَ فَإِنَّهَا مُحَرَّمَهٌ عَلَیْهِمْ ۛ أَرْبَعِینَ سَنَهً ۛ یَتِیهُونَ فِی الْأَرْضِ ۚ فَلَا تَأْسَ عَلَى الْقَوْمِ الْفَاسِقِینَ
[خدا] فرمود: این سرزمین مقدس [به کیفر نافرمانی از خواسته های حق] تا چهل سال بر آنان حرام شد، همواره در طول این مدت در👈👈 زمین سرگردان خواهند بود، پس بر این گروه نافرمان وبدکار غمگین مباش.ایا بنی اسرائیل در تمام زمین سرگردان بودند ؟! یا در قسمتی از زمین (صحرای سینا) ؟
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
خداوند (به موسی) فرمود: «این سرزمین (مقدس)، تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسید)؛ پیوسته در زمین (در این بیابان)، سرگردان خواهند بود؛ و در باره (سرنوشت) این جمعیّت گنهکار، غمگین مباش!»
🔸پرسشگر:
فرموده الارض (زمین) ، خب بنی اسرائیل در تمام زمین سرگردان بودند؟ یا درنقطهای از زمین که همهی ما میدانیم این نقطه زمین صحرای سینا بود؟!
چرا قران از صحرای سینا ، الارض (زمین) نام برده ⁉️
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
ولی امکان نداره بنی اسراییل در ۵ قاره جهان سرگردان بودند ‼️ یک نقطه یا نقاطی از زمین سرگردان بودند نه همهی زمین !!امکان نداره بنی اسرائیل در ۵ قاره دنیا سرگردان بودن.
وَإِنْ کَادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ👈👈 الْأَرْضِ لِیُخْرِجُوکَ مِنْهَا ۖ وَإِذًا لَا یَلْبَثُونَ خِلَافَکَ إِلَّا قَلِیلًا
و نزدیک بود که کافران تو را از 👈👈زمین جنبانده تا از آنجا بیرونت کنند، و در این صورت پس از آن اندک زمانی بیش زیست نمیکردند (که به عذاب ما همه هلاک میشدند.
آبا حضرت محمد در تمام زمین زندگی کرد ⁉️ یا در مکه ⁉️
مکه نقطهای از زمین است، منطقهای از زمین هست. پس چرا این آیه از مکه به عنوان زمین نام برده؟!
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
دقت بکنید به این آیه 👇👇
وَقُلْنَا مِنْ بَعْدِهِ لِبَنِی إِسْرَائِیلَ اسْکُنُوا👈 الْأَرْضَ فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ الْآخِرَهِ جِئْنَا بِکُمْ لَفِیفًا
و بعد از آن بنی اسرائیل را فرمان دادیم که در 👈زمین ساکن شوید تا از آن پس که وعده آخرت فرا رسد همه شما را باز جمعا مبعوث گردانیم (و هر کس را به کیفر و پاداش عمل خود برسانیم)
🛑به بنی اسراییل در کدام زمین فرمان داده شد که ساکن شوند ⁉️ در ۵ قاره بنی اسرائیل ساکن شدند ؟ یا در نقطه ای از زمین که همه ما میدونیم سرزمین موعود هست .
✅ یعنی قران از کلمه الارض (زمین ) استفاده میکنه برای نقطه ای از زمین ، منطقه ای از زمین نه همه کره زمین و ۵ قاره دنیا.
پس با توحه به این نمونهها از استفاده الارض (زمین) در قران در مییابیم که دلالت کلمه زمین لزوما به معنای تمام زمین نیست بلکه نقطهای از زمین، شهری یا سرزمینی از زمین است.
لَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ فَقَالَ یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَکُمْ مِنْ إِلَٰهٍ غَیْرُهُ إِنِّی أَخَافُ عَلَیْکُمْ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیمٍ ﴿۵٩﴾
به یقین، نوح را به سوی👈 قومش فرستادیم، پس به آنان گفت:👈 ای قوم من! خدا را بپرستید، که شما را جز او معبودی نیست، من قطعاً از عذاب روزی بزرگ بر شما می ترسم. (۵۹)
قَالَ الْمَلَأُ مِنْ قَوْمِهِ إِنَّا لَنَرَاکَ فِی ضَلَالٍ مُبِینٍ ﴿۶٠﴾
اشراف و سران👈 قومش گفتند: مسلماً ما تو را در گمراهی آشکار میبینیم! (۶۰)
قَالَ یَا قَوْمِ لَیْسَ بِی ضَلَالَهٌ وَلَٰکِنِّی رَسُولٌ مِنْ رَبِّ الْعَالَمِینَ ﴿۶١﴾
گفت:👈 ای قوم من! هیچ گمراهی و انحرافی در من نیست، بلکه من فرستاده ای از سوی پروردگار جهانیانم. (۶۱)
أُبَلِّغُکُمْ رِسَالَاتِ رَبِّی وَأَنْصَحُ لَکُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿۶٢﴾
پیام های پروردگارم را به شما می رسانم، و برای شما خیرخواهی می کنم و از سوی خدا حقایقی را می دانم که شما نمی دانید. (۶۲)
أَوَعَجِبْتُمْ أَنْ جَاءَکُمْ ذِکْرٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَلَىٰ رَجُلٍ مِنْکُمْ لِیُنْذِرَکُمْ وَلِتَتَّقُوا وَلَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ ﴿۶٣﴾
آیا تعجب کردید که بر مردی از جنس خودتان معارفی از سوی پروردگارتان آمده تا شما را [از عذاب دنیا و آخرت] بیم دهد، و تا شما پرهیزکاری کنید و برای اینکه مورد رحمت قرار گیرید؟! (۶۳)
فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنَاهُ وَالَّذِینَ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ وَأَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا عَمِینَ ﴿۶۴﴾
پس👈 او را تکذیب کردند، ما هم او و کسانی که در کشتی همراهش بودند، نجات دادیم👈 و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، غرق نمودیم؛ زیرا آنان گروهی کوردل بودند. (۶۴)
وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿٧٧﴾
و او را در برابر👈👈 گروهی که آیات ما را تکذیب کردند، یاری دادیم؛ 👈👈قطعاً آنان گروه بدی بودند،👈👈 پس همه آنان را غرق کردیم. (۷۷)
وَقَوْمَ نُوحٍ لَمَّا کَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَجَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آیَهً ۖ وَأَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِینَ عَذَابًا أَلِیمًا
و نیز👈 قوم نوح چون رسولان حق را تکذیب کردند ما 👈👈آنها را به طوفان هلاک سپردیم و آیت عبرت مردم ساختیم، و برای ستمکاران عذاب دردناک مهیا گردانیدهایم.
نَّا أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوْمِهِ أَنْ أَنْذِرْ قَوْمَکَ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِیَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ﴿١﴾
به نام خدا که رحمتش بیاندازه است و مهربانیاش همیشگی
ما نوح را به سوی قومش فرستادیم که 👈قوم خود را پیش از آنکه عذابی دردناک به آنان رسد، بیم ده. (۱)
وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿٧٧﴾
👆👆👆👆 . یک دقت بکنید به آیات بالا در خصوص نوح و قومش و غرق شدن قوم نوح.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
قُلْ👈👈 یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنِّی رَسُولُ اللَّهِ إِلَیْکُمْ جَمِیعًا الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۖ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ یُحْیِی وَیُمِیتُ ۖ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ الَّذِی یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَکَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ
بگو: 👈👈ای مردم! یقیناً من فرستاده خدا به سوی همه شمایم؛ خدایی که مالکیّت و فرمانروایی آسمان ها و زمین فقط در سیطره اوست، جز او معبودی نیست، زنده می کند و می میراند، پس به خدا و رسول او پیامبر ناخوانده درس که به خدا و تمام سخنان او ایمان دارد، ایمان بیاورید، و از او پیروی کنید تا هدایت یابید.
دعوت پیامبر اسلام ص جهانی بود لذا گفت : 👈👈ای مردم (صیغه جمع همه مردم) من فرستاده خدا هستم.
وَقَوْمَ نُوحٍ لَمَّا کَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَجَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آیَهً ۖ وَأَعْتَدْنَا لِلظَّالِمِینَ عَذَابًا أَلِیمًا.
و 👈 قوم نوح چون رسولان حق را تکذیب کردند ما 👈👈آنها را به طوفان هلاک سپردیم و آیت عبرت مردم ساختیم، و برای ستمکاران عذاب دردناک مهیا گردانیدهایم.
وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِینَ ﴿٧٧﴾
و او را در برابر👈👈 گروهی که آیات ما را تکذیب کردند، یاری دادیم؛ 👈👈قطعاً آنان گروه بدی بودند،👈👈 پس همه آنان را غرق کردیم. (۷۷
✅✅ آیا از این ایات صریح تر و روشن تر داریم که طوفان و عذاب فقط برای قوم بود ‼️
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
دقت بکنید استاد که اولی العزم بودن به این معنا نیست که پیام و رسالتش به تمام ۵ قاره رسیده و به تمام زمین شنیده شد. ابراهیم از پیامبران اولی العزم هیت قطعا اما ایا در طول حیاتش ، پیامش به تمام جهان رسید ؟! ایا ابراهیم به ۵ قاره دنیا سفر کرد و تبلیغ رسالت کرد ؟! خیر. عیسی و موسی پیامبران الاولی العزم هستن ! ابا ایندو بزرگواران ع به ۵ قاره دنیا سفر کرد ؟! ایا در قید حیاتشون پیام و رسالت الهیشون به تمام دنیا رسید ؟! خیر خیر. اولوالعزم یعنی پیامبران صاحبان شرایع و کتب هست که مامور به دعوت تمام مردم هست، ولی به این معنا نیست که در قید حیاتشون به تمام دنیا سفر کرده باشند یا در قید حیاتشون پیامشون به تمام دنیا و قارهها رسیده.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
همهی ما میدونیم پیامبران اولوالعزم در طول حیاتشان ، پیامشان به تمام زمین نرسید و این شرابط برای نوح ع نیز بوده، وقتی در طول حیات نوح پیامبر و رسالتش خارج از بین النهرین نرسید، چه لزومی داره خداوند تمام اقوام و مردمان ۵ قاره رو غرق کنه، در حالی قران فرموده ما 👈قوم نوح رو غرق کردیم چون ظالم بودند.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
روایت به کنار !! آیات قران خیلی شفاف و صریح هست که طوفان برای قوم نوح بود و نوح به قومش فرستاده شد . روایاتی که میگوید تمام زمین زیر اب رفت همگی بدون استثناء تاثیر گرفته از باور یهودیان و کعب احبار و بن عباس هست.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
فَکَذَّبُوهُ فَأَنْجَیْنَاهُ وَالَّذِینَ مَعَهُ فِی الْفُلْکِ وَأَغْرَقْنَا الَّذِینَ کَذَّبُوا بِآیَاتِنَا ۚ إِنَّهُمْ کَانُوا قَوْمًا عَمِینَ ﴿۶۴﴾
پس👈 او را تکذیب کردند، ما هم او و کسانی که در کشتی همراهش بودند، نجات دادیم👈 و کسانی که آیات ما را تکذیب کردند، غرق نمودیم؛ زیرا آنان گروهی کوردل بودند. (۶۴)
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
بسیار عالی… دلیل بر اینکه طوفان جهانی بود (از قرآن و سنت) نزد شما چیست؟
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
این کتاب تفسیر علی بن ابراهیم قمی.
ابراهیم قمی روایتی از پدرش به نقل از صفوان از ابی بصیر از امام صادق ع نقل میکند که.. طوفان تمام زمین رو در برگرفت. اکنون سوالی رو میپرسیم .. آیا تمام کتاب علی بن ابراهیم قمی معتبر هست؟!
سوال دوم آیا 👈صفوان از ابی بصیر مستقیم این روایت رو شنید؟! آیا ابراهیم قمی پدرش مستقیم از صفوان این روایت رو شنید؟! کتاب علی بن ابراهیم قمی تمام آن معتبر نیست!! چون بخشی از اون تفسیر ابی الجارود هست. و این روایت به کتابهای دیگر سرایت کرد. یعنی یکی از منابع اصلی شیعی که این روایت (فراگیر بودن تمام زمین توسط طوفان ) رو نقل کرده همین است.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
بسیار عالی. بله ابی بصیر رو همه ما میشناسیم. اما نکته اصلی اینجاست که ایا صفوان این روایت رو مستقیم از ابی البصیر شنید؟! آیا پدر ابراهیم قمی مستقیم این روایت رو از صفوان شنید؟!
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
بله تحقیقات درون شیعی میگه بخشی از کتاب علی بن ابراهیم قمی متعلق به تفسیر ابی الجارود هست که این دو باهم امیخته و قاطی شدند.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
صاحب کتاب تفسیر الثقلین همین روایت رو اورده در این شان . علامه مجلسی نیز همین روایت رو نقل کرده. یعنی منبع اصلی ما برای این روایت تفسیر قمی هست.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
در حالی که این روایت کافی به نقل از امام صادق که راجع به طوفان نوح صحبت میکنه، هیچ اشارهای به جهانی بودن نمیکنه. بلکه امام صادق طبق سیاق فرمایش توصیح میدهد که خونه نوح در کوفه بود و 👈 رود فرات سیل بوجود اورد (و این روایت کاملا با نظر باستان شناسان سومری در توافق هست) و کشتید👈👈👈 هفت رور در آب بود. 👈و سپس بر کوه جودی کنار فرات با زمین نشست.
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
🔹دکتر باقرپور کاشانی:
🔸پرسشگر:
کاملا موافقم. همهی ما استفاده بردیم و گفتوگوی مفیدی بود حقیقتا.