مطالب در منطق جدید(ریاضی)

نماد برای ترکیب عطفی، نقیض و ترکیب فصلی دراین فصل با استدلالهای نسبتاً ساده سروکار خواهیم دشت؛ از قبیل: زندانی نابینا یک کلاه قرمز دارد یا زندانی نابینا یک کلاه سفید دارد. زندانی نابینا کلاه قرمز ندارد. بنابراین زندانی نابینا کلاه سفید دارد. و اگر آقای رابینسون همسایه دیوار به دیوار سوزنبان است، آنگاه آقای رابینسون در نیمه راه بین …

  تاملی براصول مکتب منطقی لهستان «مکتب منطقی لهستان» که به «مکتب لووف-ورشو» شهرت دارد، توسط گروهی از فیلسوفان و منطق دانان لهستانی در فاصله بین دو جنگ جهانی، در شهرهای ورشو و لووف شکل گرفت. بنیانگذار این مکتب تواردوفسکی پایه گذار تحقیقات نشانه شناسی و روش شناسی منطق در لهستان بود و نمایندگان اصلی آن عبارت بودند از: لوکاسیه …

الف. اهمیت و مشخصات کلی منطق ریاضی( که همچنین «لوژیستیک» یا «منطق رمزی» نامیده می شود) امروزه غالباً دانش خاصی به شمار می رود، و غالباً در دانشکده های علوم نیز تدریس می شود. تنها بعضی از فیلسوفان آن را چونان کارافزار سودمندی برای تحلیل فلسفی می دانند، اما اکثرشان آن را رد می کنند. با وجود این، منطق ریاضی برای فلسفه ی معاصر اهمیت قابل ملاحظه ای دارد، نه تنها به این علت که بسیاری از فیلسوفان آن را به کار می برند ( اکثر فیلسوفان انگلیسی را بدون آشنایی با منطق ریاضی نمی توان فهمید) بلکه همچنین به این علت که در تشکیل مکتبها و نظامهای گوناگون فلسفی ( نوپوزیتیویسم، وایتهد، راسل، و دیگران) به نحوی تعیین کننده تأثیر کرده و برای گسترش آنها برخی مسائل تازه ی فلسفی را ممکن ساخته است. بنابراین، آشنایی اجمالی با این اصول- حال هر گونه درباره ی آن داوری شود- اجتناب ناپذیر است، تا بتوان برخی چیزها را از فلسفه ی معاصر فهمید. به این علت ما در اینجا طرحی از مفاهیم و روشها وهمچنین برخی از اصول و مسائل منطق ریاضی را به نظر خوانندگان می رسانیم:

منطق ریاضی، علمی نوپا است زیرا شکل فعلی آن را فرگه frege و راسل بنا نهادند ولی در مدت کوتاهی موضوع کتابهای فراوانی قرار گرفته است، با اینکه قریب به یک قرن از انتشار کتاب«اصول الریاضیات» principles of mathematics راسل-که این علم را وارد مرحله جدیدی کرد-می‏گذرد، هر روز مقالات و کتابهای زیادی در این زمینه نوشته می‏شود و تحقیقات جدیدی ارائه می‏گردد.بررسیهایی که در این باره صورت گرفته و یا می‏گیرد ارتباط مستقیم با فلسفه و خصوصا متدلوژی و فلسفه علم دارد. اینجانب هنگامی که به تحصل کتابهای منطق متداول در حوزه علمیه از قبیل حاشیه ملا عبد اللّه و شرح شمسیه و...اشتغال داشتم برای نخستین بار با تحلیلهای منطق ریاضی مواجه شدم، و از همان موقع این سئوال برایم مطرح بود که چرا قضیه کلی بایستی به صورت شرطیه تحلیل بشود، یا چرا قضیه جزئی بایستی به صورت قضیه وجودیه دربیاید و...، در بیان نظریات منطق‏دانان اسلامی، مسائل به صورت دیگری مطرح بود، گر چه منطق ریاضی و این نظریات همه در واقع دنباله تحقیقات ارسطو است، ولی تفاوت اساسی میان این سه قطب وجود دارد، لذا از همان زمان قصد داشتم مقایسه‏ای در مبانی آنها داشته باشم و ببینم قلمرو و برد برهان هر کدام چیست.

بخش بزرگی از فلسفه ای که امروزه رواج دارد، نشأت گرفته ازآراء افرادی چون «وایتهد و راسل» است که شالودة منطق ریاضی (جدید) را بنا نهادند. در واقع، منطق ریاضی را باید ازمبانی ریاضیات جدیدوفلسفة تحلیلی به حساب آورد، کاری که به دست برخی از فلاسفه دراین حوزه آغاز گردید، بطور عمده به اصول ریاضیات ورابطة ریاضیات ومنطق مربوط بود، اما نتایج چنان گسترده ای به بارآورد که به تدریج درفلسفه تأثیر عمیق برجای گذاشت. نگرش کلی بر پیشینة تاریخی منطق ریاضی وفراهم نمودن زمینه برای مباحث گسترده تر بعدی، از اهداف این مقاله است.

حتماً بارها شنیده‌اید که کامپیوتر از یک منطق صفر و یک تبعیت می‌کند. در چارچوب این منطق، چیزها یا درستند یا نادرست، وجود دارند یا ندارند. اما انیشتین می‌گوید: <آن‌جایی که قوانین ریاضیات (کلاسیک) به واقعیات مربوط می‌شوند، مطمئن نیستند و آنجا که آن‌ها مطمئن هستند،

▪ آیا دو منطق جدید و قدیم در پذیرش مسلمات با یکدیگر تفاوت دارند؟‌به عنوان مثال آیا منطق جدید اجتماع نقیضین را محال می‌داند؟ ـ منطق جدید هم اجتماع نقیضین را محال می‌داند اما اینکه مسلمات دیگر چه هستند مسئله قابل بحثی است. در منطق جدید اصل موضوع و محمول کنار گذاشته می‌شود. در منطق‌های چند ارزشی هم اصل دو ارزشی بودن کنار گذاشته می‌شود.در منطق شهودی هم اصل امتناع ارتفاع نقیضین را کنار می‌گذارند. در هر صورت در کنار منطق رسمی که در مسلمات اشتراک فراوانی با منطق‌های قدیم دارد منطق‌های دیگری هم داریم که البته اختلاف‌های بنیادی با منطق قدیم دارد. منطق قدیم تعریف شده به “آله قانونیه...” ولی از منطق جدید هیچ تعریفی مطرح نشد. اگر منطق جدید را منطق ریاضی با تمام وسعتش بگیریم تعریفی از آن می‌توان به دست داد. یعنی باید آن را با مصادیقش تعریف کنیم و مثلا گفت منطق ریاضی شامل نظریه بازگشت

كتاب درآمدي بر منطق، اثر پل تيدمن وهاوارد كهين، ترجمه‌ رضا اكبري، براي درس منطق عمومي، منطق جديد و منطق رياضي، رشته فلسفه اسلامي و فلسفه غرب، در مقطع كارشناسي و كارشناسي ارشد به عنوان منبع فرعي از نظر شكلي و محتوایي نقد و بررسي شدكه بعد از نتيجه‌گيري، پيشنهادهایي براي بهبود و ارتقاي محتوایي و شكلي اثر ارائه گرديد: كتب مشابه از نظر موضوع و عنوان با اثر مذكور: ـ مدخل صورت صورت، غلامحسين مصاحب ـ درآمدي بر منطق جديد، ضياء موحد ـ مباني منطق جديد، لطف الله نبوي

بحث تمایزات مبنایى منطق قدیم و جدید؛ بخصوص در حوزه که منطق ارسطویى را به اسم ((منطق قدیم)) میىشناسند و منظورشان از ((کلاسیکال لوجیک)) منطق جدید است، بسیار مسلم مى باشد. اینکه بگوییم منطق جدید بیشتر صورى است و بیشتر علامت به کار مى برد، تهمتى به منطق قدیم است. « کلاسیکال لوجیک » اصطلاح تا جایى که من اطلاع دارم در حوزه و در بسیارى از دانشگاهها و گروههاى فلسفه به دلایل مختلف که شاید یکى هم کمبود مدرس باشد، منطق ارسطویى تدریس مى شود . خوشبختانه بحث منطقى بحثى عقلى است. اینکه ما منطق قدیم را برداریم و منطق جدید را به جایش بگذاریم کار صرفا عقلى و فرهنگى است. نه ما وارث بر حق ارسطو هستیم نه غربیها. آنهاکه خودشان را بیشتر هم وارث مى دانند یعنى آن مقدار حقى را هم که فرهنگ اسلامى در معرفى منطق ارسطو به غرب در قرون وسطى دارد قبول ندارند الآن هم ترجمه هاى متعدد جدیدى از متون ارسطو مى کنند و ما به همان ترجمه هاى

دکتر ضیاء موحد با بیان اینکه رشته منطق جدید در ایران مورد توجه جدی قرار نگرفته است اظهار داشت: در غرب اهتمام ویژه‌ای به مباحث سنتی منطق ما وجود دارد. به گزارش پایگاه خبری - تحلیلی حکمت و فلسفه، دکتر ضیاء موحد عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران به بررسی وضعیت آموزش و پژوهش منطق در ایران پرداخت و گفت: منطق دانان جدید نشان دادند که در برخی حوزه ها منطق قدیم جوابگو و کارساز نیست. وی افزود: ابن سینا مدعی تمامیت منطق ارسطویی بود، جالب است که کانت هم همین دیدگاه را دارد، اما علمی که به پایان خود رسیده باشد، علم نیست.وی تصریح کرد: باید توجه داشت که علم یک جریان پویا و