آیا عزاداری و گریه تنها برای امام حسین علیه السلام ثواب دارد یا شامل عزاداری اهل بیت غیر معصوم ایشان نیز می‌شود

توضیح سؤال:

سؤالی که چند وقت است ذهنم را مشغول کرده این است، روایات و احادیثی که دلالت بر اجر و ثواب عزاداری و گریه بر حضرت سید الشهدا دارد آیا مشمول مادون حضرت ابا عبد الله هم می‌شود؟ مثلا ما با شنیدن نام مبارک حضرت عباس یا حضرت رقیه یا حضرت زینب اشک مان جاری می‌شود و دل مان می‌سوزد آیا اجر و ثوابی دارد یا اینکه این ثوابها مخصوص عزاداری برای حضرت ابا عبد الله است. با تشکر

پاسخ:

مقدمه

در احادیث اهل بیت علیهم السلام نسبت به ثواب گریه و عزاداری برای حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام و دیگر معصومان ، تأکید فراوانی شده است. از جمله مرحوم صدوق در کتاب ثواب الاعمال از حضرت امام سجاد علیه السلام روایت می‌کند:

«أیما مؤمن من دمعت عیناه لقتل الحسین علیه السلام حتى تسیل على خده بوأه الله تعالى بها فی الجنه غرفا یسکنها أحقابا وأیما مؤمن دمعت عیناه حتى تسیل على خدیه فیما مسنا من الأذى من عدونا فی الدنیا بوأه الله منزل صدق، وأیما مؤمن مسه أذى فینا فدمعت عیناه حتى تسیل على خده من مضاضه أو أذى فینا صرف الله من وجهه الأذى وآمنه یوم القیامه من سخط النار.»

«هر مؤمنی که بخاطر شهادت امام حسین علیه السلام چشمانش اشک آلود شود، تا اینکه اشکش بر گونه اش جاری شود، خدای تعالی در بهشت جایگاهی عنایت می‌کند که مدتهای طولانی در آن ساکن خواهد بود. و هر مؤمنی که بخاطر اذیت هایی که از جانب دشمنان ما به ما ‌رسیده، از چشمانش بر گونه‌هایش اشکی جاری گردد، خداوند جایگاه مناسب و نیکو به او عنایت می‌کند و هر مومنی که در راه ما (اهل بیت) آزاری ببیند و چشمانش اشک آلود شود و اشکهایش بر گونه‌هایش جاری شود، خداوند اذیت را از او برطرف می‌کند و در قیامت او را از عذاب آتش در امان می‌دارد».

صدوق، محمد بن علی ابن بابویه، متوفای ۳۸۱ق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص ۸۳، قم، منشورات رضی، دوم، ۱۳۶۸ش.

همچنین در منابع اهل سنت به ثواب گریه و عزاداری برای امام حسین و دیگر اهل بیت علیهم السلام تصریح شده است؛ چنانکه احمد بن حنبل روایت می‌کند:

«کان حسین بن علی یقول من دمعتا عیناه فینا دمعه أو قطرت عیناه فینا قطره اثواه الله عز وجل الجنه.»

«حسین بن علی علیه السلام بارها می‌فرمود: هر کس به خاطر ما گریه کند و یا از چشمانش قطره اشکی جاری شود، خداوند او را در بهشت جای خواهد داد».

الشیبانی، احمد بن حنبل، فضائل الصحابه، ج ۲، ص ۶۷۵، تحقیق : د. وصی الله محمد عباس، بیروت، مؤسسه الرساله، الاولی، ۱۴۰۳ق – ۱۹۸۳م.

از سوی دیگر در خصوص گریه و عزاداری امام معصوم برای غیر معصوم، مرحوم کلینی در کتاب کافی شریف روایت معتبری را نقل می‌کند که در آن امام حسن عسکری در عزای برادر خود جناب سید محمد، گریبان چاک داده‌اند:

«مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى و غَیْرُه عَنْ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّه عَنْ جَمَاعَهٍ مِنْ بَنِی هَاشِمٍ مِنْهُمُ الْحَسَنُ بْنُ الْحَسَنِ الأَفْطَسُ أَنَّهُمْ حَضَرُوا یَوْمَ تُوُفِّیَ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ بَابَ أَبِی الْحَسَنِ یُعَزُّونَه و قَدْ بُسِطَ لَه فِی صَحْنِ دَارِه والنَّاسُ جُلُوسٌ حَوْلَه فَقَالُوا قَدَّرْنَا أَنْ یَکُونَ حَوْلَه مِنْ آلِ أَبِی طَالِبٍ وبَنِی هَاشِمٍ و قُرَیْشٍ مِائَهٌ و خَمْسُونَ رَجُلاً سِوَى مَوَالِیه و سَائِرِ النَّاسِ إِذْ نَظَرَ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ عَلِیٍّ قَدْ جَاءَ مَشْقُوقَ الْجَیْبِ حَتَّى قَامَ عَنْ یَمِینِه ونَحْنُ لَا نَعْرِفُه فَنَظَرَ إِلَیْه أَبُو الْحَسَنِ ع بَعْدَ سَاعَهٍ فَقَالَ یَا بُنَیَّ أَحْدِثْ لِلَّه عَزَّ وجَلَّ شُکْراً فَقَدْ أَحْدَثَ فِیکَ أَمْراً فَبَکَى الْفَتَى و حَمِدَ اللَّه و اسْتَرْجَعَ و قَالَ الْحَمْدُ لِلَّه رَبِّ الْعَالَمِینَ وأَنَا أَسْأَلُ اللَّه تَمَامَ نِعَمِه لَنَا فِیکَ و إِنَّا لِلَّه و إِنَّا إِلَیْه رَاجِعُونَ فَسَأَلْنَا عَنْه فَقِیلَ هَذَا الْحَسَنُ ابْنُه و قَدَّرْنَا لَه فِی ذَلِکَ الْوَقْتِ عِشْرِینَ سَنَهً أَوْ أَرْجَحَ فَیَوْمَئِذٍ عَرَفْنَاه و عَلِمْنَا أَنَّه قَدْ أَشَارَ إِلَیْه بِالإِمَامَهِ و أَقَامَه مَقَامَه».

«محمد بن یحیی و دیگران از سعد بن عبد الله از گروهی از بنی هاشم از جمله حسن بن حسن افطس نقل کرده‌اند که آنها در روز وفات محمد بن علی (فرزند دیگر امام هادی علیه السلام ) برای عرض تسلیت به آن حضرت به حضورش شرفیاب شدند درحالیکه در حیات خانه فرشی برایشان گسترده شده بود. مردم اطراف ایشان نشسته بودند. ما تعداد آنها را که از آل ابوطالب و بنی هاشم و قریش بودند را شمردیم که غیر از خدمتکاران و دیگر مردم صد و پنجاه نفر بودند. در این هنگام امام هادی علیه السلام به حسن بن علی علیه السلام نگاه کرد درحالیکه با گریبان چاک خورده آمد و در سمت راست او ایستاد ولی ما او را نمی‌شناختیم. بعد از لحظاتی امام هادی علیه السلام به او نگاهی انداخت و فرمود: پسرم‍! شکر خدا را بجا آور که خدا امر مهمی را در وجود تو قرار داده‌است. پس آن جوان (امام عسکری علیه السلام ) گریست و حمد خدا را بجا آورد و سپس آیه شریفه‌ی «انّا لله و انّا الیه راجعون» را تلاوت نمود و به پدر عرض کرد: «سپاس مخصوص پروردگار جهانیان است و من از خدا تمام نعماتش را برای خودمان در وجود شما می‌خواهم. و قطعا ما از آن خدا هستیم و بسوی او باز می گردیم ». ما از دیگر افراد [حاضر در جلسه] پرسیدیم که آن جوان کیست؟ به ما گفتند: او حسن فرزند امام هادی علیهما السلام است. ما در آن وقت سنّ او را حدود بیست سال یا بیشتر تخمین زدیم و در آن روز او را شناختیم و دانستیم که قطعا امام هادی علیه السلام در فرمایش خود به امامت و جانشینی فرزندش حسن پس از خود اشاره فرموده‌است ».

کلینی، محمد بن یعقوب، متوفای ۳۲۹ق، الکافی، ج ۱ ص ۳۲۷، تصحیح و تعلیق: علی اکبر غفاری، تهران، دار الکتب الاسلامیه، سوم، ۱۳۳۸ق.

همان طور که ملاحظه نمودید امام حسن عسکری علیه السلام در وفات برادرشان گریبان چاک زدند و گریه کردند؛ بنا بر این علاوه بر مستحب بودن گریه برای [اهل بیت] غیر معصوم، گریبان چاک زدند نیز برای خاندان اهل بیت علیهم السلام ثابت می شود.

اما در مورد گریه و عزاداری بر اهل بیت غیر معصوم امام حسین علیه السلام مانند حضرت زینب، حضرت ابا الفضل و حضرت علی اکبر علیهم السلام نیز مواردی در تاریخ ذکر شده که در ادامه در ضمن دو دلیل به آن می پردازیم:

دلیل اول: سیره اهل بیت علیهم السلام در گریه و عزاداری بر اهل بیت غیر معصومشان

الف) گریه‌ی حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام در مصیبت حضرت اباالفضل علیه السلام

امام حسین علیه السلام در کربلا پس از شهادت حضرت ابا الفضل علیه السلام، برای برادر بزرگوار خود، به شدت گریستند؛ چنانچه مرحوم ابن طاوس نقل می‌کند:

«ثم اقتطعوا العباس عنه وأحاطوا به من کل جانب حتى قتلوه قدس الله روحه فبکى الحسین علیه السلام لقتله بکاء شدیدا».

«سپس (در میدان جنگ) بین عباس علیه السلام و امام حسین علیه السلام فاصله انداختند و حضرت عباس علیه السلام را از هر جهت محاصره کردند تا اینکه او را به شهادت رساندند. سپس امام حسین علیه السلام بخاطر شهادت اباالفضل علیه السلام به شدت گریست».

ابن طاوس، علی بن موسی، متوفای ۶۶۴ق، اللهوف فی قتلى الطفوف، ص ۷۰، قم، انوار الهدی، اول، ۱۴۱۷ق.

گریه‌ی حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام بر حضرت ابا الفضل علیه السلام دلیل محکمی بر جواز؛ بلکه استحباب گریستن بر اهل بیت غیر معصوم است.

مرحوم علامه مجلسی چنین نقل می کند:

وصاح إلى أخیه الحسین: أدرکنی، فلما أتاه رآه صریعا فبکى وحمله إلى الخیمه. ثم قالوا: ولما قتل العباس قال الحسین علیه السلام: الآن انکسر ظهری وقلّت حیلتی.

[حضرت ابا الفضل علیه السلام] فریاد برآورد و از برادرش امام حسین علیه السلام خواست تا او را دریابد، امام علیه السلام به سرعت آمد و دید که ایشان روی زمین افتاده، در این هنگام امام حسین علیه السلام گریه کرد و پیکر [مطهر] حضرت ابا الفضل علیه السلام را به خیمه برد. راویان نقل کرده اند: وقتی حضرت عباس علیه السلام به شهادت رسید، امام حسین علیه السلام فرمود: الان کمرم شکست و چاره از کف داده ام.

مجلسی ، محمد باقر ، بحار الأنوار، ج ۴۵، ص ۴۲، محقق : محمد الباقر البهبودی ، چاپ دوم،  ۱۴۰۳ – ۱۹۸۳ م ، ناشر : مؤسسه الوفاء – بیروت – لبنان.

ب) گریه‌ی حضرت اباعبد الله الحسین علیه السلام در مصیبت حضرت علی اکبر علیه السلام

گریه و عزاداری ابا عبد الله الحسین علیه السلام در مصیبت فرزندشان حضرت علی اکبر علیه السلام نیز دلیل محکمی بر استحباب گریه بر حضرت علی اکبر علیه السلام است؛ چنانکه آمده است:

«فجاء الحسین علیه السلام حتى وقف علیه فقال: قتل الله قوما قتلوک یا بنی، ما أجرأهم على الرحمن وعلى انتهاک حرمه الرسول! وانهملت عیناه بالدموع ثم قال: على الدنیا بعدک العفاء.»

«امام حسین علیه السلام خود را به علی اکبر رساند و بر جسد او ایستاد و فرمود: فرزندم! خداوند مردمی که تو را کشتند، بکشد! چه چیز آنها را در برابر خدای رحمان و هتک حرمت رسول خدا صلی الله علیه و آله چنین گستاخ قرار داد! چشمان ابا عبد الله علیه السلام پر از اشک شد و فرمود: علی جان! پس از تو خاک بر این دنیا».

شیخ مفید، محمد بن محمد بن النعمان، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، ج ۲، ص ۱۰۶، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلم لتحقیق التراث، دار المفید

ج) گریه‌ و ذکر مصیبت امام سجاد علیه السلام در بازگشت از کربلا و در بدو ورود به مدینه

امام سجاد علیه السلام در بازگشت از سفر مصیبت بار کربلا، قبل از ورود به مدینه مجلس عزا بر پا نموده و بر مصائب پدر بزرگوار و اهل بیت ایشان به شدت گریه کردند. سید بن طاووس در این باره می‌نویسد:

«وکان علی بن الحسین علیه السلام داخلا فخرج ومعه خرقه یمسح بها دموعه وخلفه خادم معه کرسی فوضعه له وجلس علیه وهو لا یتمالک عن العبره وارتفعت أصوات الناس بالبکاء وحنین النسوان والجواری والناس یعزونه من کل ناحیه فضجت تلک البقعه ضجه شدیده ….

أیها القوم ان الله وله الحمد ابتلانا بمصائب جلیله وثلمه فی الاسلام عظیمه قتل أبوعبد الله الحسین علیه السلام وعترته وسبى نسائه وصبیته …. ثم إنه «علیه السلام» رحل إلى المدینه بأهله وعیاله … وتقول : یا قوم أعذرونی على النیاحه والعویل، وساعدونی على المصاب الجلیل، فإن القوم الذین أندب لفراقهم وأحن إلى کرم أخلاقهم، کانوا سمار لیلی ونهاری وأنوار ظلمی وأسحاری وأطناب شرفی وإفتخاری، وأسباب قوتی وإنتصاری، والخلف من شموسی وأقماری …».

« امام على بن الحسین علیه السلام درون خیمه بود. پس از لحظه اى از خیمه بیرون آمد و با دستمالى که در دست داشت، اشک چشمانش را پاک مى کرد. از پى آن حضرت، خادمى آمد، چهار پایه اى آورد و آن را زمین گذاشت و امام زین العابدین علیه السلام بر آن نشست، ولى نمى توانست از ریختن اشک خوددارى کند.

صداى گریه از هر جانب برخاست و ناله زنان و کنیزان بلند شد و مردم از هر طرف به آن حضرت، تسلیت مى گفتند. تمام فضا ، یکپارچه گریه و ناله بود ….

امام علیه السلام در ادامه فرمودند: ای مردم! قطعا خدا -که سپاس مخصوص اوست- ما را به مصیبتهای بزرگی در اسلام مبتلا فرمود. اباعبد الله الحسین علیه السلام و اهل بیت او کشته شدند و زنان و کودکانش به اسارت برده شدند …. امام سجاد ( علیه السلام ) با اهل و عیال خود به مدینه آمد … امام علیه السلام می فرمود:  اى مردم ! از این که چنین نوحه سرایى مى کنم و فریاد مى زنم، مرا معذور دارید. شما هم در این مصیبت مرا یارى کنید، زیرا آن کسانى که من از فراق آنان مى نالم و بر اخلاق کریمه آنان سوگوارم، همدمان شب و روز من و چراغ روشن تاریکیها و سحرها، ریسمان خیمه شرف و افتخار، باعث نیرو و پیروزى من، و به جاى خورشید و ماه من بودند.»

ابن طاوس ، علی بن موسی، متوفای ۶۶۴ ق ، اللهوف فی قتلى الطفوف، صص ۱۱۷-۱۱۸ ، قم ، انوار الهدی ، اول ، ۱۴۱۷ق.

همان گونه که ملاحظه نمودید امام سجاد علیه السلام قبل از رسیدن به مدینه و در بدو ورود به این شهر برای شهدای کربلا مجلس عزاداری و روضه بر پا نمودند و برای آنها گریستند و از آنجایی که همه شهدای کربلا معصوم نبودند، این عمل امام نشانگر این است که برای شهدای غیر معصوم کربلا نیز همانند معصوم، گریستن و برگزاری مراسم عزاداری مستحب است.

دلیل دوم: احادیث و زیارات وارد شده درباره اباعبدالله الحسین علیه السلام واصحابش

در زیارت عاشوراء که از بهترین و با فضیلت‌ترین زیارتهای ابا عبد الله الحسین علیه السلام است، ذکر فضائل و مصیبت امام حسین علیه السلام در کنار اهل بیت و اصحاب آن حضرت آمده است. از جمله فراز سلام به آن حضرت و اهل بیت و اصحاب ایشان که مستحب است، صد مرتبه تکرار ‌شود:

«السلام علیک یا أبا عبد الله وعلى الأرواح التی حلت بفنائک علیک منی سلام الله أبدا ما بقیت وبقی اللیل والنهار، ولا جعله الله آخر العهد منی لزیارتک السلام على الحسین وعلی بن الحسین وعلى أصحاب الحسین.»

«سلام بر تو ای ابا عبد الله و بر ارواحی که خود را فدای تو کردند. از طرف من سلام خدا تا ابد که من باقی هستم و روز و شب باقی است بر تو باد! و خدا این زیارت مرا آخرین زیارتم قرار ندهد. سلام بر حسین و بر علی بن الحسین و بر اصحاب حسین. (شخص زائر این سلامها را صد بار تکرار کند».

طوسی، محمد بن حسن، متوفای ۴۶۰ ق، مصباح المتهجد، ص ۷۷۶، بیروت، موسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق.

در فراز دیگر ابا عبد الله علیه السلام و اهل بیت آن حضرت را این‌گونه خطاب می‌کنیم:

«یا أبا عبد الله ! إنی سلم لمن سالمکم وحرب لمن حاربکم إلى یوم القیامه.»

«ای ابا عبد الله ! قطعا من تا روز قیامت در صلح و مسالمت هستم با هرکه با شما در صلح و مسالمت است و در جنگ هستم با هر که با شما در جنگ است».

طوسی، محمد بن حسن، متوفای ۴۶۰ق، مصباح المتهجد، ص ۷۷۴، بیروت، موسسه فقه الشیعه، اول، ۱۴۱۱ ق.

در تمام این اظهار محبتها و مصیبتها اصحاب و اهل بیت امام حسین علیه السلام دوشادوش آن حضرت مطرح هستند و مصیبت آنها و امام معصوم علیه السلام یکی است.

افزون بر این، نکته‌ی قابل توجه در این زیارت شریف، این است که خطاب ما به حضرت ابا عبد الله الحسین علیه السلام حدود ۱۴ مورد است؛ در حالیکه خطاب ما به صورت جمعی به ایشان و اهل بیت همراهشان، بیش از ۳۳ مورد؛ یعنی بیش از دو برابر است. این مسئله نیز دلیلی بر ثواب گریه بر ابا عبدالله الحسین علیه السلام و بر اولاد و اصحاب ایشان است. و این بدین سبب است که راه و هدف همراهان امام حسین علیه السلام، دقیقا همان راه و هدف خود امام حسین علیه السلام بوده است.

بهترین دلیل یکی بودن ثواب گریه بر امام حسین علیه السلم و گریه بر اهل بیت و اصحابشان، دو چیز است:

اول: کلام امام حسین علیه السلام در شب عاشورا خطاب به اصحاب با وفای خود که فرمودند:

«فإنی لا أعلم أصحابا أوفى ولا خیرا من أصحابی، ولا أهل بیت أبر ولا أوصل من أهل بیتی فجزاکم الله عنی خیرا».

«قطعا من اصحابی با وفا تر و بهتر از اصحابم و اهل بیتی نیکوکار تر و بهتر از اهل بیتم سراغ ندارم. پس خدا بخاطر من به شما جزای خیر دهد».

شیخ مفید، محمد بن محمد بن النعمان، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، ج ۲، ص ۹۳، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلم لتحقیق التراث، دار المفید

امام رضا علیه السلام در وصف اهل بیت امام حسین علیه السلام چنین می فرمایند :

«وقتل معه من أهل بیته ثمانیه عشر رجلا ما لهم فی الأرض شبیهون».

به همراه آن حضرت هجده تن از اهل بیتش به شهادت رسیدند که در زمین مثل و مانندی نداشتند.

صدوق، محمد بن علی ابن بابویه، متوفای ۳۸۱ق،  عیون أخبار الرضا (علیه السلام)، ج ۱، ص ۲۶۸، تحقیق :حسین الأعلمی، ۱۴۰۴ – ۱۹۸۴ م ، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات – بیروت – لبنان.

دوم: اصحاب و اهل بیت امام حسین علیه السلام هرچه داشتند فدای امام علیه السلام کردند. جان خود را براحتی در راه مولای خویش فدا کردند. تا زنده بودند نگذاشتند کوچکترین آسیبی به امام زمانشان برسد. این ناشی از کمالات روحی بالای ایشان بود. چنانچه در فراز پایانی زیارت شریف عاشورا چنین می خوانیم :

ثبت لی قدم صدق عندک مع الحسین و أصحاب الحسین الذین بذلوا مهجهم دون الحسین علیه السلام.

[خداوندا] به همراه امام حسین علیه السلام و اصحابش همان افرادی که جانشان را فدای امامشان کردند، مرا نیز نزد خودت در مسیر راست و مستقیم، ثابت قدم نما.

به همین جهت در شب عاشورا پس از اینکه امام حسین بیعت خود را از گردن آنها برداشت و به آنها اجازه خروج از معرکه و محاصره دشمن را داد، آنها به امام خود چنین عرض ارادت کردند:

«قام إلیه مسلم بن عوسجه فقال: أنخلی عنک ولما نعذر إلى الله سبحانه فی أداء حقک؟ ! أما والله حتى أطعن فی صدورهم برمحی، وأضربهم بسیفی ما ثبت قائمه فی یدی، ولو لم یکن معی سلاح أقاتلهم به لقذفتهم بالحجاره، والله لا نخلیک حتى یعلم الله أن قد حفظنا غیبه رسول الله صلى الله علیه وآله فیک، والله لو علمت أنی أقتل ثم أحیا ثم أحرق ثم أحیا ثم أذرى، یفعل ذلک بی سبعین مره ما فارقتک حتى ألقى حمامی دونک، فکیف لا أفعل ذلک إنما هی قتله واحده ثم هی الکرامه التی لا انقضاء لها أبدا. وقام زهیر بن القین البجلی – رحمه الله علیه – فقال: والله لوددت أنی قتلت ثم نشرت ثم قتلت حتى أقتل هکذا ألف مره، وأن الله تعالى یدفع بذلک القتل عن نفسک، وعن أنفس هؤلاء الفتیان من أهل بیتک لفعلت وتکلم بعض أصحابه بکلام یشبه بعضه بعضا فی وجه واحد فجزاهم الحسین علیه السلام خیرا».

«مسلم بن عوسجه از جا برخاست و عرض کرد: آیا تو را رها کنیم؟! پس در آن صورت چه عذری به درگاه خدا داریم که حق تو را ادا نکردیم؟! به خدا قسم با نیزه خود در قلبهای دشمنان تو خواهم زد و با شمشیرم تا زمانی که در دستم باشد به آنها ضربه خواهم زد و اگر سلاحی همراهم نباشد (بخاطر دفاع از تو) بسوی دشمنانت سنگ پرتاب خواهم کرد. بخدا قسم تو را تنها نخواهیم گذاشت تا خدا بداند که قطعا ما در غیبت و نبودن رسول الله صلی الله علیه و آله حق تو را نگاه داشتیم و بخدا قسم اگر بدانم که کشته خواهم شد سپس زنده می‌شوم سپس به آتش کشیده خواهم شد و خاکسترم به باد خواهد رفت و این نوع کشته شدن هفتاد بار برایم اتفاق بیفتد هرگز از تو جدا نخواهم شد تا اینکه جانم را در راهت فدا کنم. چگونه چنین نکنم ؟! درحالیکه من یکبار بیشتر در راهت کشته نخواهم شد. از این گذشته این کرامتی برای من است که تا ابد پایانی برایش نیست. پس از او زهیر بن قین از جا برخاست و عرض کرد: بخدا قسم دوست دارم در راه تو هزار بار کشته شوم تا بدین وسیله خدا جان تو و جوانان اهل بیتت را حفظ کند. بعضی از دیگر اصحاب امام نیز چنین عبارتی در محضر امام علیه السلام عرضه داشتند و امام حسین علیه السلام نیز برایشان دعای خیر نمود.».

شیخ مفید، محمد بن محمد بن النعمان، الإرشاد فی معرفه حجج الله على العباد، ج ۲، ص ۹۳، تحقیق: مؤسسه آل البیت علیهم السلم لتحقیق التراث، دار المفید.

آری! اهل بیت و اصحاب آن حضرت در راه امام خود به راحتی از جان گذشتند و تمام هستی خویش را فدای آن امام عزیز نمودند و به گونه ای بودند که امام رضا علیه السلام اهل بیت ایشان را بی‌مانند ترین افراد در زمین توصیف کردند و امام حسین علیه السلام اصحابشان را با وفا ترین و اهل بیت شان را نیکوکار ترین اشخاص خواندند. بنابراین گریه و عزاداری بر چنین افرادی همانند گریه و عزاداری بر معصومین علیهم السلام می باشد.

 

موفق باشید

گروه پاسخ به شبهات

مؤسسه تحقیقاتی ولی عصر (عج)